Samenwerken is meer en meer een must. In de professionele wereld heeft men ontdekt dat er betere resultaten kunnen worden bereikt als er een team is waar de werknemers elkaar helpen en versterken. Maar dat team moet dan wel goed ineen zitten en de sfeer moet optimaal zijn. Er worden fortuinen besteed aan teambuilding, zodat de mensen beter met elkaar overeen komen. Er worden teams gebouwd waarin elkeen zijn eigen competenties en talenten heeft, zodat de samenwerking optimaal wordt.

Gelukkig oud worden, kan dat? Is geloven goed voor je? Kun je eigenlijk geloven zónder je brein? Hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder gaat binnenkort in het EO-programma 'Het geheim van Methusalem' op zoek naar antwoorden. 

"Gelukkig oud worden. Kan dat? Volgens Erik Scherder wel. “Geluk speelt zich voor een groot deel af in je brein," zegt hij. "We voelen ons gelukkig omdat we weten dat we ons ook níet gelukkig kunnen voelen. Anders zou het één grote vlakke lijn zijn. Maar je hebt er wel invloed op. Uit onderzoek blijkt dat het belangrijk is dat je een leven leidt waarin dat geluksgevoel in je brein wordt geactiveerd. Dat is een actief, sportief en denkend leven. Dus doe dingen die moeite kosten, zowel fysiek als mentaal. Een fotografiecursus, een instrument leren bespelen. Ook al denk je: dat kost me veel moeite, doe het toch. Want het helpt. Dat staat onomstotelijk vast."

Ter ondersteuning van zijn verhaal, haalt Erik Scherder wetenschapper Denise Park aan. Zij deed voor een onderzoek twee cursussen met 70-jarigen: een fotografiecursus en een cursus quilten. Twee dingen die deze mensen nooit eerder hadden gedaan – én op niveau. "Wat gebeurde er? Het geheugen van deze mensen ging vooruit. Terwijl dat geheugen helemaal niet getraind werd in die cursus. Er is dus blijkbaar een neveneffect naar andere delen van je brein. Op elke leeftijd kun je nog je cognitieve reserve opbouwen. Maar je moet het wel dóén.”

Kun je ook gelukkig zijn als je aftakeling en pijn ervaart?
“Dat is de vraag. Vind je het leven dan nog de moeite waard? En vindt je omgeving je nog de moeite waard? Een 70-jarige patiënt van mij lag vijf dagen in het ziekenhuis. Ik ging bij hem op bezoek en zei: ‘Meneer Jansen, we gaan er even uit.’ Maar toen antwoordde hij: ‘Nou, laat me maar liggen.’ Zó snel gaat dat dus. Het ene moment ben je nog gemotiveerd, en na vijf dagen ziekenhuis is dat weg. Gewoon omdat je inkakt. En omdat je het gevoel hebt dat je toch weinig meer waard bent."

"Aan de andere kant: er zijn onderzoeken gedaan naar teruggekeerde frontsoldaten die een been missen en toch hun leven een 9 geven. Dus de kwaliteit van leven schuift mee. Ook al lever je in, de score blijft vaak redelijk gelijk. De vraag is uiteindelijk hoe je ermee omgaat.”

Kun je geloven zonder je brein?
“Nee, geloven is een hersenfunctie, dat kan niet anders. Waarom ik zelf niet geloof? Het punt is dat ik pas kan geloven als ik voor mezelf een bepaald beeld heb van hoe dat geloof er dan uitziet. Maar met dat beeld heb ik nog moeite.”

Is geloven goed voor je?
“Daar kan ik me alles bij voorstellen. Want je hebt toch een sociaal leven om je heen. En je weet dat God er altijd voor je is en dat je niet alleen bent. Misschien kun je het wel in het brein terugvinden. Dat zou ik weleens willen onderzoeken eigenlijk: worden de beloningssystemen in je brein actief als je bidt?”

Wat is uw grootste angst?
“De angst om dood te gaan. En dat heeft alles te maken met controleverlies. Ik ben ook best hypochondrisch, vooral ’s nachts. Als ik overdag hoofdpijn heb, heb ik gewoon hoofdpijn. Als ik ’s nachts hoofdpijn heb, heb ik een hersentumor. Nu kan ik dat vanuit het brein goed uitleggen, maar ik denk dat die angst toch een grote rol speelt in mijn leven.”

Voorgangers, oudsten, pastorale medewerkers, die goede leiding geven zullen in de eerste plaats bezig zijn met het herderlijk begeleiden (ondersteunen) van de leden van de gemeente. Daarin dienen ze de gemeente en volgen ze ook het voorbeeld van Jezus na. Leiders die willen heersen, zijn altijd op zoek naar medewerkers die zonder tegenspraak bereid zijn hen te dienen. Men zal bij voorkeur oudsten, diakenen of andere medebestuurders kiezen, die blijk hebben gegeven niet snel tegen te spreken. Het gevolg is dat er bij vergaderingen meestal geen sprake is van overleg, maar veel meer van het geven van instructies.

Als je iemand in het ziekenhuis bezoekt, is het wijs om zorgvuldig je woorden te kiezen. Natuurlijk is het feit dat je er bent en dat je geeft om de persoon al heel belangrijk. Hij zal je inspanningen zeer waarderen. Maar om zeker te zijn dat je een goede tijd samen hebt, zorg ervoor dat je deze vijf uitspraken niet doet.

Hier gaan we:

1. "Weet je wat je zou moeten doen? Je zou dit moeten proberen..."
“Een bezoek aan een vriend in het ziekenhuis is niet het juiste moment om therapieën aan te bevelen die jij op Pinterest hebt geleerd of van je neef hebt gehoord. Als iemand in het ziekenhuis ligt, betekent dat een gecompliceerde ziekte, met veel tests en heel veel gezondheidsprofessionals. De meeste mensen voelen zich overweldigd, uitgeput en bang in deze omgeving.

Als je suggereert dat een huis-tuin-en-keukenoplossing het antwoord biedt, kan vernederend zijn.”

Eind juni lanceerde het Europese Platform tegen Religieuze Intolerantie en Discriminatie (EPRID) in Brussel een nieuwe beweging, de #FoRBDefender Movement. Het is een online initiatief dat het bewustzijn van het recht op vrijheid van godsdienst en overtuiging (‘FoRB) wil versterken. De beweging is solidair met mensen waar ook ter wereld die geconfronteerd worden met discriminatie, onderdrukking of geweld vanwege hun godsdienst of overtuiging. Ze roept de beleidsmakers (op nationaal en internationaal niveau) op deze fundamentele mensenrechten sterker te verdedigen.

Amy Shepherd, Advocacy Manager van Christian Solidarity Worldwide (CSW) en lid van de Raad van Coördinatoren van EPRID zegt in een verklaring: “Op veel plaatsen in deze wereld wordt de vrijheid van mensen om een godsdienst of overtuiging te kiezen, uit te oefenen, te veranderen of te verlaten, bedreigd. Er is een dringende noodzaak om op te komen voor deze rechten en er bij beleidsmakers op aan te dringen om concrete, zichtbare en beschermende actie te ondernemen. EPRID hoopt dat door politici, diplomaten, journalisten, zakenmensen en activisten te benaderen, de #FoRBDefender beweging zal aantonen dat de vrijheid van godsdienst en overtuiging iedereen bescherming biedt en dat iedereen daarbij een rol dient te spelen”.

Nu de Europese richtlijn over de privacy, beter bekend als GDPR of AVG, in werking is getreden, komen de eerste juridische procedures om te zien hoever het toepassingsgebied van de nieuwe wet reikt. Zo ontstond er in Finland discussie over de vraag of het deur-aan-deur werk van de Getuigen van Jehova (en eventueel ook van andere godsdienstige groeperingen) ook het onderwerp is van de privacy-regels.

Zoals bekend, is een van de meest gebruikte methode van de Getuigen van Jehova het bezoeken van mensen – van deur tot deur gaan – en daarbij worden systematisch aantekeningen gemaakt. Ze houden dus gegevens bij van personen die niet tot de eigen groep behoren. De informatie die genoteerd wordt, bevat gegevens zoals naam en adres, maar ook inlichtingen over gezinssamenstelling en religieuze overtuiging. Die info wordt verzameld als geheugensteun om bij een volgend bezoek of gesprek te kunnen voortbouwen op wat er de vorige keer gezegd werd. De Getuigen houden in feite heel wat gegevens bij, zoals wie in welke wijk werkt, wie hoeveel uren aan ‘prediking’ besteedt en ook hoeveel publicaties er worden uitgedeeld. Ze houden overigens ook lijsten bij van mensen die expliciet gevraagd hebben om niet bezocht te worden.