De Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers heeft beslist dat 9 december vanaf nu de ‘nationale dag ter herdenking van de door de Belgische Staat officieel erkende genocides’ is. Ter gelegenheid daarvan zal ieder jaar een herdenkingsplechtigheid gehouden worden. Het voorstel daartoe werd door MR-parlementslid Michel De Maegd ingediend en vrijwel unaniem goedgekeurd.

Ondanks veel goede voornemens en intense inspanningen, woeden er op in deze wereld nog heel wat oorlogen, waarbij soms gruwelijk geweld gebruikt wordt. Een speciale categorie binnen deze conflicten zijn de genocides of volkerenmoorden. De bekendste daarvan is wellicht de vernietiging van zo’n 6 miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar daarnaast waren er in de voorbije eeuwen heel wat bloedige slachtingen. In het eerste jaar na de oprichting van de Verenigde Naties noemde deze organisatie genocide een misdrijf krachtens internationaal recht, in strijd met de geest en de doelstellingen van de Verenigde Naties en veroordeeld door de beschaafde wereld.

Europees Hof ziet geen probleem voor godsdienstvrijheid

Het Europees Hof van Justitie in Luxemburg heeft zich uitgesproken over een klacht van een aantal Vlaamse Joodse en islamitische organisaties die zich in de uitoefening van hun godsdienst beperkt zagen door het Vlaamse verbod op onverdoofd slachten. De Europese rechtbank is van mening dat overheden het recht hebben om ritueel slachten te verbieden om zo het dierenwelzijn te beschermen. Een dergelijke regelgeving is niet in strijd met de rechten van religieuze groeperingen. De uitspraak gaat in tegen het advies dat de advocaat-generaal in september formuleerde.

Het verbod om dieren zonder voorafgaande verdoving te slachten is in Vlaanderen sinds 1 januari 2019 van kracht. Uitgangspunt is de overtuiging dat dieren die geslacht worden zonder eerst verdoofd te zijn, onnodig lijden. Echter, zowel binnen het Jodendom als de islam geldt de verplichting dat dieren die geofferd worden, bij volle bewustzijn zijn. Volgens de traditionele regels is geslacht vlees niet koosjer of halal is het dier eerst wordt verdoofd. Omdat op die manier de uitoefening van de godsdienst beperkt werd, spanden enkele organisaties een zaak aan bij het Belgische Grondwettelijk Hof. Vandaar werd het geding doorgeschoven naar het Europese Hof van Justitie, de hoogste Europese rechtbank.

Vlaamse regering werkt aan aangepaste regels voor geloofsgemeenschappen

Tussen de 50 en 100 lokale geloofsgemeenschappen wachten momenteel op een officiële erkenning door de overheid. Een deel daarvan kijkt daar al sinds 2016, toen voormalig minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) aankondigde geen plaatselijke kerken meer te erkennen, naar uit. Sindsdien belanden de aanvragen in de koelkast. Minister Bart Somers (Open VLD) van de huidige Vlaamse regering kondigde onlangs aan dat de dossiers weer ter hand zijn genomen. Tegelijk wordt er gewerkt aan een nieuwe regelgeving, die zowel op de hangende aanvragen als op de bestaande erkenningen van toepassing zullen zijn. Rode draad in de communicatie hierover, is dat de buitenlandse financiering van Vlaamse geloofsgemeenschappen zoveel mogelijk dient te worden beperkt.

Het decreet waar nu aan gewerkt wordt, zou in september 2021 van kracht moeten worden. Vanaf dat moment kunnen er dus weer nieuwe erkenningen worden verleend. Dat betekent niet dat die dan ook onmiddellijk gebeuren: in het ontwerp wordt een wachtperiode van vier jaar voorzien, waarin de plaatselijke geloofsgemeenschap, of dat nu bijvoorbeeld een protestants-evangelische kerk of een islamitische moskee is, zal moeten functioneren alsof ze erkend is en geëvalueerd zal worden of aan alle voorwaarden voldaan is. Tot nu toe kon een erkenning in principe plaatsvinden zodra het dossier volledig was.

Vaccins: oplossing of probleem?

Hoewel de cijfers wat betreft de Coronabesmettingen in Europa er nog altijd niet goed uitzien, blijft de hoop op een overwinning op het virus groot. Vooral de berichten over de vaccins die beschikbaar zijn, bieden een perspectief op een ‘terugkeer naar normaal’. Toch roept het ‘goede nieuws’ heel wat vragen op. De snelheid waarmee het vaccin ontwikkeld werd en het feit dat zelfs heel wat huisartsen niet zeker zijn of ze zich wel willen laten vaccineren, voedt de twijfels. Bedreigt het vaccin ons DNA en is het middel erger dan de kwaal? De meningen lopen sterk uiteen en meningen botsen. We legden een aantal vragen voor aan David Delameillieure, biochemicus van opleiding en vertrouwd met de wetenschappelijke teksten over COVID-19.

Evaluatieommissie verduidelijkt

Volgens de Belgische wet heeft iemand die zich in een fysiek of psychische uitzichtloze situatie bevindt en bovendien ondraaglijk lijdt, de mogelijkheid om euthanasie aan te vragen. In dergelijke situatie bestaan er procedures die gevolgd moeten worden. Herhaaldelijk blijken de bepalingen voor discussie te zorgen, zoals eerder dit duidelijk werd uit het proces rond Tine Nys. Drie artsen werden beschuldigd van ‘vergiftiging’, maar vervolgens vrijgesproken – waarna een nieuw proces volgde. In ons land houdt de Federale Controle- en Evaluatiecommissie toezicht op de correcte naleving van de regelgeving en wie denkt dat er een overtreding begaan werd, kan een klacht indienen. In het geval van Nys leidde dit dus tot een assisenzaak.

Tijdens het proces werden er vragen gesteld over wat een ‘onafhankelijk arts’ is. Wanneer iemand aan zijn of haar behandelend geneesheer om levensbeëindiging verzoekt, is die arts verplicht een collega te vragen en diens advies in te winnen. Die dokter dient onafhankelijk te zijn, zowel van de patiënt als van de behandelende arts.

maar met veel dankbaarheid

Het had een bijzonder jaar moeten zijn, maar het werd speciaal op een andere manier. Hoewel de Coronacrisis veel roet in het eten gooide en de dankdag van 31 oktober niet door kon gaan, wilde Tearfund het 40-jarig jubileum niet ongemerkt laten passeren. De onmogelijkheid om iedereen fysiek uit te nodigen resulteerde in een extra dik nummer van Inzicht, het kwartaalblad van de organisatie. Daarin een ruime bijdrage van gastschrijvers: oudgedienden, overzeese zendelingen, partners, donateurs … Geen feestelijke bijeenkomst dus, maar wel veel dankbaarheid voor de afgelopen 40 jaar.

Jonathan Middelbos, penningmeester van Tearfund, vraagt zich af of er zelfs wel een reden is voor een feest: “Het is niet leuk om vast te stellen dat het werk van Tearfund nog hard nodig is. De ongelijkheid blijft enorm groot. Eén vijfde van de wereldbevolking lijdt aan extreme armoede, honger, ziekte en analfabetisme. Deze vaststelling is geen reden om te feesten.” Het is echter ook geen reden voor pessimisme. Tearfund kijkt dankbaar terug op de vele positieve dingen die gebeurd zijn in de afgelopen 40 jaar en de rol de de organisatie daarin heeft opgenomen.